ذرت

ذرت پس از گندم و برنج، مهمترین ماده‌ی غذایی دنیا را تشکیل می‌دهد. ذرت از لحاظ فتوسنتزی گیاهی چهارکربنه (C4) است و گرچه دامنه‌ی سازگاری آن گسترده است، ولی در اقلیم‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری رشد بهتری می‌کند. پتانسیل عملکرد ذرت در واحد سطح به‌گونه‌ای است که برداشت ۱۵ تا ۲۰ تن دانه در هکتار در سطح تجاری رایج می‌باشد. به دلیل استعداد زیاد در تولید دانه، ذرت را «پادشاه غلات» نامیده‌اند.
ذرت یکی از غلات مهم است. منشأ آن قاره آمریکا بوده‌است و پس از گندم، بیشترین اراضی کشاورزی جهان به ذرت اختصاص دارد. ذرت سرشار از مواد مغذی مورد نیاز برای بدن بوده و نیز منبع خوبی از فیبر محسوب می‌شود و سرشار از کالری است.

مشخصات ذرت خوراک دام و طیور
ذرت یک نوع گیاه است که توسط کشاورزان کاشت می شود.غذای خوب و مقوی برای دام و طیور محسوب می شود ذرت به صورت دانه های درشت زرد رنگ در بازار دیده می شود.در مقایسه با سایر دانه های خوراکی، ذرت پروتئین کمتر و انرژی بالاتری دارد. ذرت حاوی حدود ۷۲ درصد نشاسته بر اساس ماده خشک است. سایر بخش های مهم در دانه ذرت شامل پروتئین، فیبر و مواد معدنی است.
تقریا ۶۵ درصد پروتئین موجود در ذرت، پروتئین فرار یا بای پس است. (پروتئین فرار پروتئینی است که توسط میکروارگانیسم های شکمبه تخمیر یا تجزیه نمی شود، بلکه توسط حیوان در روده کوچک هضم و جذب می شود). ۳۵ درصد باقیمانده پروتئین ذرت، پروتئین قابل تجزیه در شکمبه است. میکروارگانیسم های شکمبه برای استفاده در فرایند رشد و سنتز، به پروتئین قابل تجزیه در شکمبه نیاز دارند.
ذرت خوراک دام و طیور در بازار امروز به صورت فله وجود دارد و خشک است و دارای انرژی زیاد با سرعت تجزیه کم می باشد.این خوراک بسیار مقوی و مفید برای دام ها به حساب می آید و از ساقه های این گیاه نیز برای دام ها علوفه تهیه می کنند؛ چون ساقه این گیاه شیرین است.

ترکیبات و ارزش غذایی دانه ذرت
_ پروتئین ۱۰.۴ درصد
_ خاکستر ۱.۴ درصد
_ نشاسته : ۷۲.۲ درصد
_ کلسیم : ۰.۰۲ درصد
_ فسفر : ۰.۳۳ درصد
_ منیزیم : ۰.۱۲ درصد
_ پتاسیم ۰.۳۳ درصد

دانه ذرت و استفاده از آن در خوراک دام و طیور
برای استفاده بهینه از این ماده غذایی، ذرت باید از طریق ترک خوردن یا آسیاب درشت قبل از تغذیه پردازش شود و وسپس به دام و طیور خورانده شود.
دانه ذرت یکی از بهترین اقلام جهت تامین انرژی شناخته می شود که به طور میانگین ۱۰ درصد پروتئین داشته و کلسیم و ویتامین b پایینی داشته و بهتر است در کنار ان از مکمل های پروتئین استفاده شود. به طور کل ۳۵ درصد میتوان در کنسانتره از آن استفاده کرده ، و درصورت استفاده بیش از حد باعث کاهش کیفیت گوشت می شود. ذرت جز گروه اقلامی با انرژی زیاد دسته بندی می شود ، انهایی که جهت افزایش تراکم و افزایش انرژی جیره مورد استفاده قرار می گیرد . مواد پر انرژی پروتئین کمی دارند و انرژی حاصل انها به وسیله کربوهیدرات های به سهولت در دسترس مانند قند ها و نشاسته ها و یا به وسیله چربی تامین می شود .با توجه به نوع جیره و گروه حیوان ممکن است درصد استفاده از انها در جیره تغییر یابد ولی به طور کلی استفاده از ذرت در نشخوارکنندگان ۳۵ درصد کنسانتره را تشکیل می دهد . ذرت بسیار خوش خوراک بوده و بهتر است جهت هضم و جذب بیشتر اسیاب و یا حداقل بلغور گردد . جهت توازن رضایت بخش جیره استفاده از مکمل هایی غنی از پروتئین ضروری است.خوراک دام فرآوری شده، تقریباً همیشه ذرت را به عنوان یکی از اجزای اصلی خود در نظر می گیرد. سهم انرژی بالای آن و همچنین سطح محتوای آن (۶۰ تا ۸۰ درصد) و پیچیدگی کم ترکیب شیمیایی، آن را به یکی از مواد ترجیحی برای تولیدکنندگان غذای حیوانی تبدیل می کند.
مزایای استفاده از ذرت هنگام استفاده به عنوان خوراک دام چند برابر می شود و نتایجی مانند افزایش تولید تخم مرغ در طیور را به همراه دارد. برای سایر حیوانات، کیفیت گوشت را بهبود می بخشد و به تولید شیر برای گاو و گوسفند کمک می کند.

مزایای استفاده از دانه ذرت
ذرت انرژی زیاد همچنین چربی بیشتری نسبت به جو و گندم دارد (حدود دو برابر) و در مقابل پروتئین و کلسیم و مواد معدنی و الیاف آن کم می باشد.همچنین تجزیه آن در شکمبه با سرعت کمتری نسبت به گندم و جو انجام می شود. از این رو حداکثر درصد استفاده باید رعایت شود.

معایب استفاده بیش از حد دانه ذرت
با توجه به کمبود اسید امینه هایی مانند لیزین و تریپتوفان مصرف زیاد آن محدود شده است.استفاده زیاد از ان باعث چربی زیاد و نرم شدن گوشت گوسفند و گاو می شود .همچنین استفاده بیش از حد آن در گاو های شیری باعث کاهش کیفیت شیر شده و در بهترین حالت به ترکیب با جو باید مورد استفاده قرار بگیرد.
ذرت به کپک ها و سموم مانند مایکوتوکسین ها بسیار حساس بوده و نباید رطوبت آن بالا باشد.نسبت به جو دیر هضم می باشد.